Kültür ve Turizm Bakanlığı Koruma Bölge Kurulu’ nun 30. Eylül 2011 tarih ve 37 sayılı kararı ile mağaraların müze denetiminde ve yerel imkanlarla temizlenebileceğine dair izin çıkmış olduğundan Anadolu Medeniyetleri müzesi ile yapılan yazışma sonucu görevlendirilen arkeologlar Mehmet Sevim ve Vahap Kaya kontrolünde 19 Aralık 2011 Pazartesi günü temizlik çalışmalarına başlanıldı.
Kızılcahamam Kaymakamlığı ve belediyemizin mutabakatı ile belirlenen esaslar dahilinde; belediyemizden yedi ve ilçe özel idare müdürlüğünden üç işçi, jeopark proje koordinatörü Muzaffer Eker ve arkeologların yönetim ve kontrolü altında uzun sürecek temizlik çalışmaları için ulaşım Kızılcahamam Belediyesi, işçilerin iaşesi ve gerekli malzeme kaymakamlık kanalı ile ve Ayşe Bezci Otelcilik ve Turizm meslek lisesince karşılanıyor.
Geçmişi MÖ 2. Yüzyıla kadar uzanan yerleşim yerleri, vaktiyle doğal aşınma, depremler ve yanlış kullanım sebebiyle turizm konseptine yakışmayacak durumda idi. Tescil kararında 17 adet görünen mağaralar uzun yıllar çok sayıda yerli ve yabancı turist tarafından ziyeret edilmişti.
Öncelikle mağaraların içindeki moloz ve diğer maddeler titizlikle alınarak esas haliyle ortaya çıkarılması sağlanacak, daha sonra Kültür Bakanlığı uzmanlarınca yapılacak keşif ve inceleme ile nasıl bir restorasyon yapılacağı tesbit edilecek. Köyün ortasındaki tüf yığını tepenin altında, Nevşehir,Ürgüp deki mağaralar gibi birbirine bağlantılı bir yerleşim yeri olabileceği tahmin ediliyor. Bu tahmin gerçekleşirse, çok sayıda ve çeşitli boyutlarda yerleşim yeri ortaya çıkmış olacak.
Mağaraları; samanlık, depo, odunluk olarak kullanan köy halkı ise yapılan temizlik çalışmalarından oldukça memnun ve köylerine bu suretle sağlanacak imkanlar sayesinde daha iyi şartların oluşacağına inanıyor.
